Engelliler İçin Özel Şirketler Tarafından Sağlanan İndirim ve Haklar
Şehirler Arası Otobüs Şirketlerinde Engelli İndirimi
Şehirler arası otobüs yolculuğu yapacak yüzde 40 ve üzeri engelliler için tüm şehirler arası otobüs yolculuğu hizmeti veren şirketler tarafından Karayolları Taşıma Yönetmeliği'ne göre normal bilet fiyatları üzerinden yüzde 30 indirim yapılmaktadır. Bu engelliler adına yönetmelikle belirlenmiş kanuni bir haktır ve sık karşılaşıldığı üzere otobüs şirketlerinin “Engellilere indirimimiz yok.” deme hakları bulunmamaktadır.
THY Engelli İndirimi
THY engelli indirimi yüzde 40 ve üzeri engelli bireylere sunulur.
- İç hat uçuşlarda yüzde 20 ve
- Dış hat uçuşlarda yüzde 25 indirim uygulanır.
Promosyonlu biletlerde indirim, tarifeli fiyat üzerinden geçerlidir. Uçak biletinde indirim online işlemlerde kullanılamaz. Bilet satış ofisi üzerinden gerçekleşecek indirimli bilet kesme işlemi esnasında tekerlekli sandalye talepleri de kabul edilir.
Telekomünikasyon Engelli İndirimleri
Türk Telekom Engelli İndirimi (Sosyal Tarife)
Yüzde 40 ve üzeri rapor oranına sahip engelli bireyler ya da 1. Derece yakınları için çeşitli indirimler uygulanmaktadır 444 0 375 numaralı telefondan bilgi alabilirsiniz.
İnternet Tarifeleri Engelli İndirimleri
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) yaptığı çalışma sonucunda 2012 Şubat ayından itibaren ülkemizdeki tüm internet servis sağlayıcıları tarafından internet ücretlerinde yüzde 40 ve üzeri özür oranı bulunan engellilere özel yüzde 25 indirim sağlanmaktadır. Ayrıca engellilere özel çeşitli internet tarifesi kampanyaları düzenlenmektedir. Ayrıntılı bilgi için servis sağlayıcılarının internet sitelerinden bilgi alabilirsiniz.
Engellilerin İstihdamına Yönelik Haklar
Devlet Personel Başkanlığı Engelli Memur Alımları
ÖSYM'nin yaptığı Engelli E-KPSS ile Devlet Personel Başkanlığı tarafından kamuya engelli alımları yapılmaktadır. Yüzde 40 oranında sağlık kurulu raporu ile başvurularını ÖSYM’ye yapabilirler. İlköğretim, ortaöğretim, lise, üniversite mezunu kişiler E-KPSS’ye girebilir.
Özel Sektör ve Devlet Kurumlarına Engelli Personel Alımları
2003 tarih ve 4857 sayılı İş Kanunu’na göre 50 ve daha fazla işçi çalışan kamu sektörü işyerlerinin en az yüzde 4 özel sektör işyerlerinin ise en az yüzde 3 oranında engelli istihdam etmesi yasal zorunluluktur. Engellilerin istihdamı Türkiye İş Kurumu tarafından ilgili işverenlere sağlanmaktadır. Ayrıca yüzde 3′lük yasal kotasının üzerinde engelli personel çalıştıran özel şirketlerin fazladan çalıştırdıkları engelli personele ait sigorta primleri devlet tarafından yatırılmaktadır.
Engellilerin Eğitimine Yönelik Haklar
Özel Eğitim Hakkı
Özel eğitime ihtiyacı olup olmadıkları Rehberlik Araştırma Merkezleri (RAM) tarafından belirlenen engelliler tüm şehirlerdeki engelliler için kurulmuş özel eğitim okullarında engel grubuna göre eğitim görebilmektedirler. Özel eğitim okulları ülkemizde birçok il ve ilçede özel kişiler tarafından kurulmuş olup bu okulların giderleri her engelli öğrenci adına Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Bulunduğunuz yer veya en yakın yerdeki özel eğitim okullarını öğrenmek için bağlı bulunduğunuz belediye ya da valilik/kaymakamlıktan bilgi alınabilirsiniz. Ayrıca Alo 183 Aile, Kadın, Çocuk, Engelli ve Sosyal Hizmet Danışma Hattı'ndan da yönlendirme alınabilir.
Özel Eğitime Gereksinim Duyan Öğrencilerin Okullara Ücretsiz Taşınması
Milli Eğitim Bakanlığı ve Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı işbirliği ile özel eğitim sınıfına devam eden engelli öğrencilerin toplu taşıma araçlarıyla taşınması ücretsiz olarak sağlanmaktadır. Ücretsiz taşıma hizmetinden yararlanmak isteyen aileler çocuklarının devam ettiği özel eğitim sınıfının bağlı bulunduğu okullarına başvurmalıdır.
Kaynaştırma/bütünleştirme eğitimindeki öğrencilere ücretsiz servis imkanı sağlanmamaktadır. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin servis imkanı sağlama yükümlülüğü bulunmamaktadır.
MEB ve ÖSYM Sınavlarında Engelliler İçin Sağlanan Kolaylıklar
Üniversite giriş sınavları, E-KPSS gibi sınavlarda engelli öğrenciler için uygun ortam oluşturulmakta, sınava giren kişinin engel türüne göre soru kitapçıkları düzenlenmektedir. Engelli bireyin sınavı rahat bir şekilde geçirebilmesi her türlü ek tedbir alınmaktadır. Örneğin görme engelliler için Braille Alfabesi ile yazılmış soru kitapçıkları ve 30 dakika ek süre verilmekte, ortopedik engeli olan öğrenciler için asansörlü binalar tahsis edilmekte ya da sınava zemin katta girmesi sağlanmaktadır. Üniversiteye giriş sınavlarında engelli öğrenciler “özel tür” olarak değerlendirilip engelli öğrencilere ek puan verilmektedir.